บทบรรณาธิการ
นี่คือ หนังสือพิมพ์ดี :วิเคราะห์ข่าวในวงการเลขานุการเจ้าคณะจังหวัดภาคอีสาน ฉบับปรับปรุงยกระดับ ประจำเดือน มีนาคม-เมษายน-พฤษภาคม-มิถุนายนพุทธศักราช ๒๕๔๑
เราจะบินบินบินและบินไป สู่ขอบฟ้าสดใสในเบื้องหน้า
ดี ฉบับนี้ มาสู่ท่านผู้อ่านล่าช้า อีกครั้งหนึ่ง ฉะนั้นเราก็ใคร่ขออภัยท่านผู้อ่าน ณ ที่นี้อีกครั้งหนึ่ง และต่อไปนี้เราก็คงช้าบ้างเร็วบ้าง ตามธรรมดาหนังสือพิมพ์ รายคาบ และภายใต้สถานการณ์อันสลับซับซ้อนที่รอบข้างรอบตัวบังเกิดขึ้นเปลี่ยนแปลงไปไม่จีรังยั่งยืน เหมือนสถานการณ์วัดมหาพุทธาราม ที่ค่อนข้างเปลืองเจ้าอาวาสตาม รายงานข่าวพิเศษ วัดมหาพุทธารามได้เจ้าอาวาสองค์ใหม่อีกครั้งหนึ่ง ก่อนจะถึงหน้าบรรณาธิการนี้แล้ว ขอเชิญติดตามอ่าน
ดี ฉบับนี้เป็นดีฉบับ4เดือนรวด รวมมาตั้งแต่มีนาคม เมษายน พฤษภาคม และมิถุนายน 2541 หากแต่เนื้อหานั้นมิได้รวม4เดือนไปด้วย เพราะเราทำไปตามสภาวะของสถานการณ์ เราทำให้เหมาะสมแก่สถานการณ์ ทั้งนี้เพื่อให้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เราประสงค์เดินไปด้วยสันติวิธี ซึ่งหมายถึงเดินด้วยพลังสติปัญญาล้วน ๆ ซึ่งการทำไปได้อย่างนี้ก็ถือว่าเป็นการกระทำที่รอบคอบ ไม่ประมาท
ระหว่างเวลาที่ผ่านมาเราได้ข่าวหลายข่าวที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์นำไปสู่ความคิดปฏิรูป ปฏิวัติระบบใดใดให้ดีขึ้น ทั้งจากวงการหนังสือพิมพ์ เช่นข่าวสด ไทยรัฐ เป็นต้น และทางข่าวจอแก้ว และ ณ ที่นี้เราใคร่ขอยกตัวอย่างงานบุกเบิกของ ไอทีวี เป็นตัวอย่าง บ่งบอกการตื่นตัวของสังคมในทางที่น่าสังเกต ในด้านการคณะสงฆ์ ไอทีวี(ข่าววันที่ 10 มิ.ย.41)เสนอเรื่องที่น่าสนใจหากแต่ยังขาดรายละเอียดว่า อาจารย์แห่งมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย อันเป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งประเทศไทยแห่งแรกคู่กับมหามกุฏราชวิทยาลัย ได้เสนอแนวคิดการปฏิรูปการคณะสงฆ์ไทย ว่าควรปรับปรุงโครงร่างทางการปกครองเสียใหม่ ไม่ควรมีระบบสมณศักดิ์ และจำเป็นต้องมีการดำเนินการแก้กฎหมายคณะสงฆ์เสียใหม่ ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง สำหรับเพื่อนสหธรรมิกทั้งหลาย ในระยะเดียวกันกับช่วงที่เกิดเหตุวัดในกรุงแห่งหนึ่ง ก็วัดลาดพร้าว ไม่รับเผาศพคนจน นั่นแหละครับขออนุญาตเอ่ยนาม นั้น รายการทางธรรมะที่รู้จักกันดีในวงการชาวพุทธเราคือ อยู่เย็นเป็นสุข(เครือเดียวกับรู้ธรรมนำชีวิต) ในการออกรายการวันที่ 30พ.ค.41 ได้นำเรื่องนี้มาขึ้นหัวข้อสนทนาธรรมแต่ ไม่ทราบว่าเกิดอะไรขึ้น การออกรายการอยู่เย็นเป็นสุข 30 นาที และต่อด้วยรายการแสงส่องใจอีก 30 นาที วันนั้น ปรากฎว่าทั้งสองรายการ ภาพกับเสียงไปคนละเรื่องกัน คนละคนกันไปเลย ภาพเป็นภาพเจ้าคุณพระราชธรรมนิเทศ กับท่านรองอธิบดีกรมการศาสนา สนทนาแลกเปลี่ยนความคิดอ่านกันตามแนวปกติของรายการ เสียงกลับเป็นสตรีทำการสัมภาษณ์ผู้สูงอายุ คะ!คะ!ขา!ขา! ซึ่งกลายเป็นเรื่องสุขภาพของผู้สูงอายุไป นี่คือการเซนเซอร์ เกิดขึ้นในวงการธรรมะหรือ ไม่น่าเป็นไปได้ แต่หากเป็นความผิดพลาดในการถ่ายทอดรายการของทางสถานีหรือก็น่าจะมิใช่ เพราะไม่มีการชี้แจงจากทางสถานีแต่อย่างใด ในกรณีปัญหาเช่นนี้ เรามีความเห็นว่าเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ด้วยเหตุและผล ไม่พึงกีดกัน ตามหลักการและมาตราที่กำหนดในรัฐธรรมนูญใหม่ที่ให้ความคุ้มครองบุคคลเสมอกัน อีกประการหนึ่งที่เราขอเอ่ยถึงเล็กน้อย ก็คือ หนังสือพิมพ์ดี ปรากฎโฉมในจอแก้ว วันที่ 1 มิถุนายน 2541 เป็นครั้งแรกในรายการ รู้ธรรมนำชีวิตนี้ ขอขอบคุณบริษัทสื่อธรรม จำกัดและท่านผู้ดำเนินรายการไว้ ณ ที่นี้ด้วย
ส่วนกรณี พระเทพสิทธิญาณมุนี หรือหลวงตาจันทน์ คเวสโก แอบลาสิกขาโดยพลการ(เพราะพระมีสมณศักดิ์จะลาสิกขาโดยพลการไม่ได้) ซึ่งวงการเลขานุการเจ้าคณะจังหวัดรู้จักกันดีนั้น ก็เป็นเรื่องน่าสังเกตเป็นอย่างยิ่ง แต่เราจะไม่กล่าวถึงในหนังสือพิมพ์ดี เราอยากจะให้ข้อสังเกตรวม ๆ ว่า ทางฝ่ายบ้านเมืองดูจะตื่นตัวเอาใจใส่ต่อปัญหาการคณะสงฆ์เท่าที่เป็นข่าวมาในช่วงนี้อย่างค่อนข้างฉับพลันทันการณ์อยู่พอสมควร เห็นได้จากบทบาทของท่านรัฐมนตรี อาคม เอ่งช้วน รมช.ศึกษาธิการปัจจุบัน ที่ได้เอาใจใส่พอสมควร และเราเห็นว่านโยบายท่านน่าจะตรง ขอให้เร่งดำเนินการต่อไป ไม่ว่าในด้านวัดกับการสังคมสงเคราะห์ หรือในด้านหลักคือการปกครองคณะสงฆ์
นี่ก็เป็นภาพรวม ๆ ของสถานการณ์ข่าวในช่วงที่ผ่านมา ที่วงการสงฆ์เราก็คงจะติดตามมาโดยตลอด สำหรับเนื้อหาหลักของหนังสือพิมพ์ดีฉบับนี้ ก็ยังคงเป็นปัญหาการปฏิรูปการคณะสงฆ์ต่อไป บัดนี้เราเริ่มพาท่านผู้อ่านออกเดินทางต่อไปอีกช่วงหนึ่ง เราเริ่มจำลองภาพสถานการณ์ภายใต้การปรับปรุงระบบสงฆ์ใหม่ตามแนวคิดของหนังสือพิมพ์ดี โดยจะพาท่านผู้อ่านเข้าไปสู่ที่ประชุมสภาสงฆ์ระดับล่างสุด คือสภาสงฆ์ระดับตำบล เมื่อสงฆ์สาวกทั้งปวง เริ่มเคลื่อนไหวไปตามแนวคิดนี้แล้ว ผลสุดท้ายจักพาหมู่ไปสู่มรรคผลนิพพานอย่างไร การบรรลุธรรมเป็นทีมเป็นหมู่พร้อมพรั่งทีเดียวกันทั้งประเทศจักเป็นไปได้อย่างไร นี่คือเส้นทางการหมุนไปแห่งระบบทั้งสิ้นของฝ่ายสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้าที่แท้จริง ขอเชิญท่านติดตามอ่านอย่างพลาดไม่ได้
เราได้คัดเอาข้อคิดเห็นจากบุคคลหลายวงการ ที่ได้มาจากแบบสอบถามครั้งที่ 1 ตามที่เราได้รายงานผลไปในหน้าบรรณาธิการเดือน ธันวาคม 2540 แล้วนั้น โดยลงในหน้าจดหมายถึงบรรณาธิการ สำหรับฉบับนี้ได้คัดเอาความคิดเห็นของท่านผู้อ่าน 7 ท่าน ซึ่งรวมทั้งของศาสตราจารย์ในมหาวิทยาลัยมีชื่อขณะเป็นประธานคณะอนุกรรมการ ส.ส.ร. (สภาร่างรัฐธรรมนูญ) นักกฎหมาย กับของเพื่อนสหธรรมิกเรา จากมหาวิทยาลัยสงฆ์ กรุงเทพ (ขอปกปิดนามเช่นเดียวกัน) เป็นต้น
เรื่องอื่น ๆ เราเปิดคอลัมน์ เสียงอีสาน ขึ้นมาอีกหนึ่งคอลัมน์ ฉบับนี้โปรดอ่าน พุทธทำนาย คันแม่นกายไปภายหน้าศาสนาเฮาจั่งสิฟื้นขึ้นมาใหม่ ในปีกุนล่วงแล้วสิแววขึ้นลื่นหลัง ครั้งนั้นแหล่วคนสิอยู่เป็นสุข ฟังเสียงรู้สึกสงสารพระพุทธองค์นะครับ คำทำนายนี้บอกว่าศาสนาพุทธกำลังประสบความเสื่อมอยู่อย่างขนาดหนัก แต่จะเจริญขึ้นมาได้อีกครั้งหนึ่ง ในปีกุน นับไปจากปีนี้ปีขาลอีก 9 ปี ก็ถึงปีกุนตามพุทธทำนาย ก็คงพอดี หากว่าการดำเนินการปฏิรูปการระบบสงฆ์สำเร็จลง ด้วยความพยายามเริ่มต้นเสียแต่วันนี้ ปีนี้ ผลก็คงหวังอย่างพุทธทำนายได้อย่างแน่นอน นะครับ พุทธทำนายคำกลอนอีสานนี้มีที่มาที่ไปครับเชิญพบได้เลย นอกจากนี้ เราเสนอหมอลำปฏิวัติด้วย สำนวนของมหาเก่า ประจำกองบก.นี้เอง จะมีต่อไปเรื่อย ๆ เชิญติดตาม
นอกจากนี้เรายังมีความคิดที่จะเปิดคอลัมน์บางคอลัมน์ที่พูดถึงองค์กรชาวพุทธ์ที่แสดงบทบาทสำคัญ ๆ อยู่ในขณะนี้ เช่นองค์การพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก ที่ได้เห็นใน จดหมายข่าว ที่จัดทำโดยคณะของ ดร.นันทสาร สีสลับ (ซึ่งเป็นหนึ่งในทีมหนังสือพิมพ์ ดี ด้วย) หากแต่เป็นจดหมายข่าวภาษาอังกฤษ เราเห็นว่ามีเนื้อหาที่สำคัญ ๆ น่าสนใจมาก NEWSLETTER ฉบับล่าสุด ประจำเดือน มิถุนายน 2541 ที่บอกความเคลื่อนไหวการพระพุทธศาสนาทั่วโลกได้เห็นเด่นชัด เช่นข่าวพระเอกภาพยนต์ยิ่งใหญ่อย่าง ไททานิก Leonado Dicaprio (เลโอนาโด ดิคาปริโอ) บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ที่วัดจีนในลอสแองเจลีส สหรัฐอเมริกา โดยเหตุผลว่า เพื่อแสวงหาความสงบทางจิตใจ เป็นเรื่องที่ตื่นเต้นไปทั้งอังกฤษและอเมริกา เป็นต้น หากแต่ NEWSLETTER นี้ออกเป็นภาษาอังกฤษ ที่เผยแผ่ไปยังองค์กรพุทธประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ถ้าได้มีการสรุปเป็นภาษาไทย แล้วก็คงจะได้ประโยชน์ เพื่อที่จะได้ทราบความเคลื่อนไหวขององค์กรพุทธประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกได้ นอกจากนี้ยังมีวารสารจากองค์กรอื่น เช่น พุทธสาสนา ของคณะธรรมทาน สวนโมกขพลาราม ก็น่าพูดถึงเหมือนกันเพราะเป็นต้นตำหรับความคิดการปฏิรูปการคณะสงฆ์ไทยมาแต่เดิม หรือ วารสารสยามรัฐฉบับพิเศษ มหามิตร ที่เพียบด้วยบุคคลากรฝ่ายสงฆ์เป็นคณะที่ปรึกษา อันเป็นน้องใหม่ในวงการสื่อสถานการณ์สงฆ์ เพิ่งออกมาได้ 2 ฉบับ เราจะค่อยพยายามทำไปตามกำลัง
คอลัมน์ประจำมี นิทานธรรมะฉบับนี้ ชมลีลาของ เจ้าชายหงส์ขาว เขียนขึ้นด้วยจินตนาการสุดยอดฝ่ายธรรมะเลยทีเดียว ขอเชิญติดตามได้นับแต่บัดนี้ครับ.
บรรณาธิการ
มี.ค.-มิ.ย.๔๑